zaterdag 6 februari 2016

Oud theater La Gaïeté, vzw Daarkom, Wolvengracht 18,
1000 Brussel

Tango negro, debat, milonga

	Op een keitjesworp van de Munt ...

... en op een steenworp van de meest gegeerde straat van op het monopoliespel, de Brussel Nieuwstraat ...

	Daar, in het voormalig theater Le Gaïté, moeten we zijn. Het gebouw dat uit 1912 dateert, herbergde lange tijd een variété-theater vooraleer discotheek, platenzaak en kledingwinkel te worden.



In het gebouw is nu een Vlaams-Marokkaans ontmoetingscentrum ingericht, dat luistert naar de naam "Daarkom", wat in het Arabisch "van harte welkom" betekent. Met wat verbeelding kan dit ook zo naar het Vlaams vertaald worden, want als je het omdraait en er "kom daar" van maakt, dan wil dat eigenlijk ook zeggen "kom maar naar hier. Je bent er welkom".

	Op de eerste verdieping kan je je tegoeddoen aan een Marokkaans theetje.

Maar het doel van onze tocht naar Brussel, ligt op een andere plaats op de eerste verdieping, in een andere zaal die verstopt gaat achter een op zijn Marokkaanse versierde muur. In de theaterzaal is het te doen. Straks wordt hier een film getoond, gevolgd door een milonga. De stoelen zijn op originele manier gereserveerd.



Het is nog vroeg, meer dan een halfuur voor de vertoning aanvangt.

	De cinegangers sijpelen nog maar met mondjesmaat binnen.











Hugo Godoy neemt het op zich het publiek te verwelkomen en het startschot te geven voor de filmvertoning.



Tango Negro is een documentaire van 93 minuten uit 2013, waarin de Angolese regisseur Dom Pedro op zoek gaat naar de Afrikaanse wortels van de Argentijnse tango. Een vermetele opdracht, want meer dan 100 jaar lang zweerden vele Argentijnen bij hoog en bij laag dat hun land voor 100 % bevolkt wordt door blanken en dat altijd zo geweest is. Maar de werkelijkheid was anders.
Tijdens de 18^de en 19^de eeuw werden miljoenen zwarten uit Afrika ontvoerd, om als slaaf verkocht te worden in Latijns-Amerika. Een aanzienlijk deel daarvan kwam in Argentinië en Uruguay terecht. Ze kwamen in hoofdzaak uit het zuidelijk deel van het Afrika, meer bepaald uit Kongo, Angola en Zuid-Afrika. Ze waren zo talrijk dat op een gegeven moment in de geschiedenis veruit het grootste deel van de bevolking van Buenos Aires bestond uit zwarten.	Het is bijna niet te vatten, maar in Argentinië vonden ze bijna allemaal de dood, ten dele door een hevige pestepidemie in La Boca, anderzijds doordat de Argentijnen ze in de onafhankelijksoorlogen in de frontlinie lieten lopen, waardoor ze voer waren voor de kanonnen en op enkele na allemaal de dood vonden. En degene die dan toch overbleven, die werden door de Argentijnen doodgezwegen, waardoor men door de eeuwen heen de indruk had dat er in Argentinië niet nog één zwarte was achtergebleven.


En toch, blijkt nu, zijn de Afrikanen nog heel erg aanwezig in Argentinië. Want zo durft de regisseur stellen, zonder de Afrikanen, was er geen tango geweest. De Afrikanen lagen immers aan de basis van de milongamuziek, die de tangomuziek voorafging. De muziek die ze toen op hun trommels speelden, vormde de basis van de tangomuziek en trouwens ook voor andere muziekgenres, zoals de Cubaanse son.



	Juan Carlos Caceres is in de documentaire de hoofdpersonage. De man wijdde heel zijn leven aan het zoeken naar de Afrikaanse roots van de tangomuziek en verwoordde het als geen ander in zijn liedjes en in hoofdzaak in Tango Negro, dat zijn hoofdhit werd. In de film demonstreert hij op zijn piano dat de Afrikaanse beats aan de oorsprong lagen van de habanera en de milonga, die samen met de muziek van de gaucho’s en later de instrumenten van de Europese migranten de basis van de tangomuziek vormden.


Juan Carlos Caceres werd 78. Hij was van opleiding schilder, maar was ook trombonespeler, pianist, zanger en liedjesschrijver. Op 4 april 2015 liet hij in Parijs, de stad waar hij sinds mei 1968 woonde, het leven.


Op de vraag waar de naam tango van komt, antwoordt hij dat het woord komt van het woord tambor, dat de Afrikanen in de slavenkampen gebruikten wanneer ze de gelegenheid kregen zich te vermaken. Het woord werd niet goed begrepen en ging een eigen leven leiden, waardoor het begrip tango ontstond, dat verwees naar de dans van de slaven die begeleid werd door de trommel of tambor.	Bijzonder is dat Dom Pedro, de Angolese regisseur aanwezig is. Hij staat na de film graag de mensen te woord.



	De film leert ons dat het verhaal voor de Afrikanen in Uruguay een stuk beter verliep. Daar hadden ze het weliswaar ook niet makkelijk, maar slaagden ze erin de traditie van het dansen en spelen op de candombe in ere te houden.

Hoe candombe in het echt klinkt, krijgen we na de vraagstelling te horen van de groep ka-ndombe Brussels.




	Na de laatste slagen op de candombes, wordt iedereen in de zaal ernaast verwacht voor een receptie, aangeboden door de Argentijnse en Uruguyaanse ambassade samen, een unicum!



















	En terwijl de gasten drinken en empañadas naar binnen werken, wordt er achter de schermen hard gewerkt om de dansvloer vrij te maken voor de milonga.



Een uur later dan gepland, even na 22.00 uur, is de dansvloer in paraatheid en trekken de eerste mensen hun dansschoenen aan.



























	2 deejays maken vanavond het goede weer. Eerst aan zet: dj Jose El Chinito Torres (Argentinië).









-

















































	Om 23.25 uur wordt de muziek stilgelegd en schuift iedereen aan de kant, want het is weer candombe time!



	Bij een aantal begint het stilaan te jeuken, maar dan neemt Sandrine het voortouw ...







	Ondertussen heeft Hugo Godoy (Uruguay) het roer overgenomen aan de dj tafel.



De milonga gaat nog door tot 1.30 uur.















Om zeker te herinneren vanavond. Ontelbaar vele Afrikanen vonden in Amerika de dood. Hun ziel bleef echter voortleven in de muziek die ze achterlieten en die samen met de muziek van de gaucho's en die van de migranten de wortel vormt van de tangomuziek.